Altruistyczni samobójcy

Samobójstwa nie są związane jedynie z Japonią. To tam traktowane są jednak w sposób szczególny. W tym kraju nie zawsze mówiło się o nich w sposób negatywny, a opowieści o legendarnych kamikadze wydają się być ciągle żywe

Samobójstwo przez wieki było odbierane na wiele różnych sposobów. W czasach feudalnych było ono czasami podyktowane względami praktycznymi. Władca feudalny, w momencie gdy przegrał bitwę odbierał sobie życie, aby w ten sposób uniknąć tortur i śmierci w niewoli wroga, która była dla niego hańbą. Tym samym ratował też swoich podwładnych, gdyż zwycięzca odstępował od zemsty na ludności.

Potem przyszły natomiast czasy, w których samobójstwo stanowiło pewien rytuał. Japończyk, który zamierzał odebrać sobie życie specjalnie się do tego przygotowywał, odpowiednio ubierał, pisał list pożegnalny, będący niekiedy skomplikowanym poematem. Wiersze i listy pisali też przed samobójczymi misjami piloci kamikadze w czasie II wojny światowej. Choć od tych czasów minęło wiele lat to nadal podejście to wydaje się być obecne w narodzie. Dzięki śmierci z własnej ręki chcą oni zmazać z siebie hańbę po dokonaniu niegodziwych czynów.

Dawniej samobójstwo było też niejednokrotnie sposobem na okazanie sprzeciwu wobec decyzji władcy, z którą dany samuraj się nie zgadzał. Przykładem na to mogą być zdarzenia mające miejsce stosunkowo niedawno. Biznesmen, który nie zgadzał się z decyzją zarządu dotyczącą masowych zwolnień rozciał sobie na znak protestu brzuch. Jego śmierć odbiła się zresztą szerokim echem w mediach i została nazwana seppuku zwolnień grupowych.

Inny przykład, to czyn 54-letniego Yoshihiro Tanjo, który w sierpniu 2007 r. wysłał do siedziby Partii Liberalno- Demokratycznej (PLD) list, krytykując jej lidera, premiera Shinzo Abe za to, że 15 sierpnia, w 62. rocznicę klęski Japonii w II wojnie światowej, nie odwiedził świątyni Yasukuni. Aby podkreślić swoje niezadowolenie, mężczyzna umieścił w kopercie także swój mały palec oraz film ilustrujący proces samookaleczenia.

Socjolodzy upatrują przyczyn autoagresji w osłabieniu więzi społecznych. Przyczyną odbierania sobie życia miałby być zanik reguł, którymi należy się kierować, poczucie osamotnienia i bezsensu. To jednak jedna z wizji typowa dla europejskiego toku rozumowania. W przypadku krajów takich jak Japonia teorie są jednak zupełnie inne. W tym wypadku traktuje się je raczej jako samobójstwa altruistyczne. Mają one za zadanie podkreślać, że człowiek jest nie tylko indywidualnym podmiotem, a raczej elementem szerszego układu społecznego i, co więcej, jest w stanie dla niego poświęcić nawet swoje życie.

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl

Karol Pisarski
Polecamy

Powiązane Artykuły